iran‘da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin polis tarafından gözaltına alınmasının ardından hayatını kaybetmesiyle ilgili başlangıç gösterileri devam ediyor. Ülkenin dört bir yanında Amini’nin gezisinin yanı sıra hayatın pahalılığına isyanına protestocular, güvenlik güçleriyle çatışıyor.
Tansiyonun hiç düşmediği iran‘ın Lideri Ayetullah Ali Hamaney, protestoların bastırılmasında en ön safta yer alan Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı gönüllü Besic milisleri övdü.
Besic üyelerini kabul eden Hamaney, “İsyancılarla mücadele, Besic’in en önemli görevlerinden biridir. iran‘ın savaş alanlarındaki sokaklardaki bir avuç isyancıyla sınırlı değil ancak bu durum isyancıları gözardı etmek anlamı gelmez. Herhangi bir isyancı ve terörist cezalandırılmalıdır.” diye konuştu. Hamaney, konuşmacılara ilişkin “Bu birkaç kişi ya cahil ya da paralı asker.” ifadesini kullandı.
Ülkedeki partiler, “Batı’nın iran‘Bir baskının bir parçası’ olarak değerlendiren Hamaney, şunları kaydetti: “Siyasi bilgi sahibi iddia eden ancak gazetelerde ve dışarıda yaptıkları analizlerle insanı gerçekten üzen bir grup insan, bu isyanların bitmesi için ABD ile çıkması gerektiğini söylüyor. Müzakere, ABD ile sorunlarımızı çözmeyecek. ABD ile sorunumuzu tek bir şey çözebilir ve bu da fidyeyi bitirtir ancak bu tek bir fidye değil, kalıcı fidye talep ediyorlar.”
Tahran‘da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyelerindence gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak yetkileri kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de ailesini kaybetmemesi, ülkene karşı protestolara yol açmıştı.
Resmi olaylarda sivillerin ve güvenlik güçlerinin öldüğüne dair açıklamalar yapılsa da ölü sayısı hakkında net bilgi verilmiyor. Ülke medyasına yansıyan haberlere göre, gösteriler sırasında yaklaşık 60 güvenlik görevlisi hepsini kaybetti.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu (UST), 22 Kasım’da yayımladığı raporda, Emini’nin ölümünün ardından başlayan sokak gösterilerinde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 416 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
İran yönetimi, yaklaşık iki buçuk bölüm devam eden bölümler, “ülkeyi parçalamayı yönlendirmeler ABD, İsrail ve İngiltere gibi güçlerin komplosu” olarak değerlendiriyor.